Stress klachten, overspanning en burn-out
Regelmatig zie ik mensen die worstelen met stress, overspanning en burn-out. Het zijn veelbesproken onderwerpen in onze huidige maatschappij en helaas lijden veel mensen aan de gevolgen van overmatige stress klachten en uitputting. Graag geef ik wat meer informatie over wat stress inhoud, hoe het zich manifesteeert en wat je kunt doen om het te voorkomen en te behandelen.
Stress
Gezonde stress
Allereerst is het goed om te noemen dat niet alle stress ongezond is. Gezonde stress, ook wel eustress genoemd, is een normale lichamelijk en mentale reactie op een uitdaging of een verandering. Het kan je helpen om je gemotiveerd te houden en je helpen prestaties te verbeteren. Bij gezonde stress reageert het lichaam op een gecontroleerde manier op een uitdaging en keert het snel terug naar een normale staat van rust na afloop van de uitdaging.
Ongezonde stress
Ongezonde stress, ook wel distress of chronische stress genoemd, is een overmatige reactie op een uitdaging of een verandering. De stress klachten kunnen leiden tot fysieke en mentale gezondheidsproblemen, zoals hoge bloeddruk, hartproblemen, angst en depressie. Ongezonde stress kan het gevolg zijn van een langdurige blootstelling aan stressoren, zoals werkdruk, relatieproblemen of financiële problemen. Het kan ook het gevolg zijn van een gebrek aan manieren om met stress om te gaan.
Overspanning
Deze ongezonde chronische stress kan te lang aanhouden. Als het ware raakt je lichaam gewend aan het verhoogde stressniveau en deze komt vervolgens niet meer tot rust. Dit is wat we overspannen noemen en is zeer onprettig. Je hebt last van je stress klachten, angst, emotionele uitputting, depressieve gevoelens of andere vormen van spanning. Onderneem optijd actie als je overspannen bent, om een burn-out te voorkomen.
Burn out
Een burn-out is een ernstige vorm van uitputting, die ontstaat door langdurige en chronische stress. Mensen met een burn-out voelen zich emotioneel en fysiek uitgeput, hebben moeite met concentreren en hebben vaak een gevoel van hopeloosheid en waardeloosheid. Een burn-out is een serieuze aandoening, met veel stress klachten, waaraan een langdurig herstel proces verbonden zit.
In geval van een zeer ernstige burn-out kan het nodig zijn om (tijdelijk) afstand te nemen van het werk of andere verantwoordelijkheden. Dit geeft je de tijd en ruimte om op het herstel te focussen en de energiebalans te herstellen.
Stress test
Hoe weet je of stress een ongezonde factoor speelt in je leven? Je kan op internet kijken voor een stress klachten test om te bepalen of je risico loopt. Zelf ben ik niet de grootste fan van deze testen, aangezien veel niet betrouwbaar zijn.
Een test waar ik wel achter sta is de BAD (Burnout Assessment Tool), omdat deze goed onderbouwd is. Je kan de test in verschillende talen vinden op de volgende url: https://burnoutassessmenttool.be/.
Jij zelf of mensen in je nabije omgeving zijn denk ik ook een goede indicatie van je stressniveau. Of kijk eens bij deze onderstaande symptomen die op kunnen spelen bij deze klachten:
Ik wil je op het hart drukken dat een burn-out geen teken van zwakte is. Veel mensen krijgen te maken met een burn-out als gevolg van een te hoge werkdruk of een ongezonde werk-privé balans. Het is belangrijk om de signalen van een burn-out of overspanning serieus te nemen en professionele hulp te zoeken.
Herstel fases burn out
Burn-out herstel is een proces dat tijd kost. Er zijn verschillende herstel fases van een burn out waar je doorheen gaat, zoals onder andere het identificeren van stress klachten, het herstellen van de energie- en emotiebalans, het aanleren van coping-strategieën, effectieve omgang met verantwoordelijkheidsgevoel en het herstellen van zelfvertrouwen. Tot slot leer je omgaan met terugkeren naar de oude taken zonder uitgeput te raken.
Voorkomen en behandelen
De specifieke inhoud van behandeling wordt aangepast per persoon. We kunnen bezig met stressoren te identificeren en te beheren. Met mindfulness en door voldoende rust en ontspanning te nemen. Tijdens de behandeling of om chronische stress te voorkomen is het ook behulpzaam om een gezonde levensstijl te behouden, waaronder voldoende slaap, een gezonde voeding, regelmatige lichaamsbeweging en het behouden van een sociaal netwerk. Er zijn verschillende behandelmethoden beschikbaar, zoals acceptatie & commitment therapie, cognitieve gedragstherapie, mindfulness en soms relatietherapie.
Ik raad een preventieve hulp ten zeerste aan. Zoek hulp bij eerste tekenen van ongezonde stress, overspanning of burn-out. Met de juiste ondersteuning en behandeling, kun je je herstellen van stress klachten en weer met energie aan de slag.